Сілавікі знайшлі чарговы спосаб рэпрэсаваць беларусаў. Акрамя таго, што вас могуць затрымаць на мяжы па вяртанні з ЕЗ, могуць яшчэ і спакойна пусціць у Беларусь, а потым зрабіць невыязным і рэпрэсаваць. Пра гэта «Белсату» паведамляе чалавек, які сам апынуўся ў такой сітуацыі.
Вядома мінімум пра 10 невыязных штомесяц
З мэтаў бяспекі крыніца не хоча публікаваць падрабязнасцяў гісторыі, але пакарання ў Беларусі пазбегчы ўдалося. Прадстаўнік «BYSOL» у размове з «Белсатам» сказаў, што ведае менавіта пра гэты выпадак. Больш за тое, такія гісторыі здараюцца рэгулярна.
«Да нас даходзіць далёка не ўся інфармацыя, але тое, пра што мы ведаем, – гэта даволі вялікія лічбы. На месяц можам даведвацца пра да 10 чалавек, якія ездзілі-ездзілі, а потым іх не выпусцілі», – кажа прадстаўнік службы эвакуацыі «BYSOL» Фёдар.
Суразмоўца адзначае: «BYSOL» ужо больш за год рэгулярна чуе пра гісторыі, калі чалавек не жыў у Беларусі, але часта прыязджаў без праблемаў і ў пэўны момант не здолеў выехаць праз афіцыйную забарону. Гэтак адбываецца праз асаблівасці працы сістэмы сілавікоў.
«Маецца на ўвазе, што чалавек праязджае мяжу і высвечваецца ў базах кожны раз. У той жа час у аператыўнікаў вядуцца крымінальныя справы на шмат тысяч асобаў адначасова ў справе тых жа пратэстаў. І ў пэўны момант супадае, што даходзіць чарга да канкрэтнага чалавека — і ён высвечваецца ў базах, калі мінае мяжу. Тады чалавек трапляе ў спіс невыязных», – тлумачыць Фёдар.
Ёсць яшчэ адзін сцэнар, калі чалавек ужо быў у спісе невыязных. У гэтым выпадку таксама можна ўехаць у Беларусь без праблемаў.
«Калі ён быў у вышуку, яго б адразу затрымалі. Забарона на выезд азначае, што чалавек умоўна вольны: у межах Беларусі.
Сярод кейсаў найчасцей з забаронаю на выезд сутыкаюцца асобы, якія бралі ўдзел у акцыях пратэсту, і маладзёны прызыўнога веку», – працягвае прадстаўнік «BYSOL».
Як засцерагчыся?
Галоўная парада і прынцыповая пазіцыя «BYSOL» – лепей не ездзіць у Беларусь, калі вам можа пагражаць небяспека ці ёсць падазрэнні на гэты конт.
Праверыць, абмежаваны вам выезд ці не, можна на сайце МУС. Але гэта не гарантуе вам бяспеку. Акрамя таго, у гэтай базе мы можаце апынуцца пасля перасячэння мяжы.
«Але гэта можна зрабіць толькі з тэрыторыі Беларусі або віртуальна з тэрыторыі Беларусі, то бок праз беларускі IP [можна выкарыстаць VPN. – Заўв. рэд.]. І, натуральна, калі выезд абмежаваны, то ехаць проста забаронена, – кажа Фёдар. – Па-другое, калі мы разумеем, што бралі ўдзел у нейкіх акцыях, дзе маглі засвяціцца, ці гэта былі вядомыя акцыі, паводле якіх ідуць крымінальныя справы, то таксама не трэба ехаць».
Некаторыя беларусы спрабуюць паехаць дадому праз Расею. Гэта трохі павялічвае шанцы на поспех, але не дапамагае, адзначае суразмоўца.
«Варта як мага больш справаў у Беларусі рабіць дыстанцыйна. Калі чалавек усё ж пастанаўляе ехаць у Беларусь, то трэба ўсведамляць, што ён можа сесці за краты, і ехаць з гэтым усведамленнем і падрыхтаванасцю. Падрыхтавацца – напісаць усе магчымыя даверанасці праз натарыуса, зрабіць блізкіх суўладальнікамі маёмасці і гэтак далей.
Калі ўсё ж чалавек, маючы ўсведамленне небяспекі, едзе дзеля якой-небудзь справы, тады прынамсі трэба намагацца зрабіць гэтую справу як мага хутчэй – за дзень – і паспрабаваць выехаць праз Расею.
Калі чалавек усё ж паехаў і трапіў у сітуацыю, калі не можа выехаць, трэба сабраць як мага больш доказаў, што ён рэпрэсаваны з палітычных матываў, і з гэтымі доказамі звяртацца ў “BYSOL”», – рэзюмуе прадстаўнік службы эвакуацыі «BYSOL».
