«Песня Песняў» — гісторыя пра каханне ў Бібліі. Як яе рабілі Скарына, Барадулін і сучасныя перакладчыкі па-беларуску

Выйшла новае відэа на канале CHADANOVIČ пра каханне і тыя эмоцыі, якія яно абуджае, пра адну з самых загадкавых кніг у гісторыі чалавечай культуры, пра твор яўрэйскай Бібліі і Старога Запавету — «Песню Песняў».

У новым відэа:

— чаму мужчына ў кнізе называе каханую адначасова сястрой і нявестай;
— якім было бачанне твора з боку Францыска Скарыны;
— як Рыгор Барадулін зрабіў вольны пераклад па матывах «Песні Песняў» на славянскі лад;
— чым адрозніваюцца асноўныя сэнсы твора для яўрэяў і хрысціян;
— як фрагмент кнігі стаў адной з самых вядомых сцэн сусветнага кінематографа;
— як стваралася новая версія перакладу «Песні Песняў» на беларускую мову;
— у чым адрозненне перакладаў Сяргея Шупы, Рыгора Барадуліна і Васіля Сёмухі і які беларускамоўны варыянт лепшы.

Некалькі думак з відэа:

Што робіць у Бібліі кніга, дзе ніколі не прамаўляецца слова «Бог»? Што робіць у сакральным біблійным каноне кніга, дзе вядзецца пра зямное, пачуццёвае каханне між жанчынай і мужчынам? Злыя языкі дададуць, што між жанчынай і двума мужчынамі. Пры гэтым ужо ні раз адлучалі ад царквы і выносілі анафему скептыкам, якія бачылі ва ўсім гэтым толькі любоўную гісторыю. Мудрацы яўрэйскіх традыцый і розных канфесій у хрысціянстве знаходзілі ў гэтым падвоены і нават патроены код. Іншасказы даводзілі, што гаворка пра сакральнае — адносіны між зямнымі і нябеснымі справамі. Для яўрэяў адносіны між жаніхом і нявестай — гэта адносіны між Богам і богаабраным народам. Для хрысціян жаніх — гэта Ісус Хрыстос, а нявеста — гэта хрысціянская царква. Ёсць і іншыя канцэпцыі, дзе знойдуць у гераіні рысы Маці Божай.

«Устань, любая, прыгожая мая, і выходзь, бо вось зіма мінула, дажджы скончыліся і перасталі, кветкі з’явіліся на зямлі, надышла пара спеваў, голас галубкі чуваць у нашым краі».

Так і хочацца дадаць яшчэ адно іншасказанне — вобраз Беларусі, якая вызірне праз краткі, выйдзе насустрач з вясной так, як яе больш чым стагоддзе таму гукаў Янка Купала: «Выйдзі спаткаці вясну!»

Памятаем, што ёсць кнігі, якія выпрабоўваюць на трываласць нашу культуру, а нас саміх на мудрасць, адкрытасць і сучаснасць. Любая біблійная кніга, а «Песня Песняў» перадусім, канешне, пра гэта.

Выходзім з-за нашых кратак насустрач вясне і каханню, сустракаем вясну разам са свабодай, любоўю да чалавека і чалавецтва, і хай з гэтага народзіцца новая незалежная Беларусь.

budzma.org