Урачыстым падпісаннем Падляшскай дэкларацыі завяршыўся Форум супольнасці і памежнага развіцця Еўрапейскага Звяза, які прайшоў у Беластоку. Дакумент утрымлівае шэсць асноўных пастулатаў, скіраваных на падтрымку рэгіёнаў, што знаходзяцца ўздоўж знешніх межаў ЕЗ.
Адзін з падпісантаў, кіраўнік Цэнтра прасоўвання інавацый і развіцця, каардынатар Кластара металаапрацоўкі Себасцьян Рынкевіч адзначае, што Дэкларацыя не адмаўляе памежную супрацу з Беларуссю ў перспектыве:
– Беларусь, Украіна, Расея – былі для падляшскіх фірм традыцыйнымі партнёрамі. Рэалізоўвалі мы гаспадарчыя кантакты на працягу некалькіх дзясяткаў гадоў. Зараз сітуацыя нязвыкла цяжкая. Але маем надзею, што ў будучыні вернемся на той добры кірунак супрацы з нашымі партнёрамі з усходу. Думаю, усе хацелі б жыць у міры, жыць у добрым суседстве, а не жыць у кепскім суседстве.
Кажа удзельнік форуму, прафесар Даніэль Бацькоўскі:
– Працуем у кірунку ўкраінскім, падтрымліваючы Украіну, разам з Літвой. І стрымліваем дзейнасць Лукашэнкі, выразна скіраваную праз Пуціна.
Сярод ключавых прапаноў дакумента — наданне асаблівага статусу рэгіёнам памежжа, стварэнне спецыяльных фінансавых і заканадаўчых інструментаў, падтрымка стратэгічных інвестыцый у бяспеку, транспарт і энергетыку, а таксама праграмы развіцця чалавечага патэнцыялу і адукацыі.
Падляшская дэкларацыя
Форум супольнасці і памежнага развіцця Еўрапейскага Звяза, Беласток, 28 кастрычніка 2025 года
1. Асаблівы статус развіцця і бяспекі для памежных рэгіёнаў
Устанавіць у заканадаўстве Еўрапейскага Звяза прызнанне ўнікальных выклікаў рэгіёнаў, размешчаных уздоўж знешніх межаў ЕЗ, у тым ліку іх ролі ў ахове межаў і кіраванні наступствамі геапалітычных крызісаў.
2. Спецыяльныя фінансавыя і заканадаўчыя інструменты
Забяспечыць больш высокі ўзровень фінансавання, сістэму падатковых ільгот, пераважнае стаўленне пры размеркаванні сродкаў, а таксама гнуткія правілы тэматычнай канцэнтрацыі сродкаў палітыкі згуртавання.
3. Падтрымка стратэгічных інвестыцый
Фінансаваць праекты ў сферах бяспекі, транспартнай інфраструктуры, аховы здароўя, кіберустойлівасці, энергетыкі і сельскай гаспадаркі — як элементы агульнай устойлівасці і згуртаванасці Еўрапейскага Звяза.
Падкрэсліваецца, што перанакіраванне сродкаў палітыкі згуртавання на чыста ваенныя мэты можа аслабіць патэнцыял развіцця найменш заможных і памежных рэгіёнаў.
4. Механізмы кампенсацыі і эканамічнага аднаўлення
Увесці падтрымку для прадпрыемстваў, мясцовых супольнасцяў і сектараў, якія пацярпелі ад страты гандлёвых сувязяў, крызісаў і міграцыйных наступстваў.
5. Праграмы ўмацавання і развіцця чалавечага патэнцыялу
Інвеставаць у адукацыю, прафесійную мабільнасць, кампетэнцыі будучыні і сацыяльныя інавацыі, каб утрымліваць таленты і развіццё ў рэгіёнах.
6. Сталая еўрапейская ініцыятыва для памежных рэгіёнаў
Стварыць пастаянны механізм падтрымкі памежных тэрыторый з выразным мандатам, уласным бюджэтам і сістэмай каардынацыі паміж узроўнямі ўлады.
racyja.com,
фота UWP
