Tag: Беларусь

«— …Што думаеце пра заклікі ўладаў да тых, хто з’ехаў вярнуцца на радзіму?
— Наўрад ці яны будуць мець нейкі эфект, асабліва на тых, хто з’язджае па эканамічных матывах — а такіх, хутчэй за ўсё, калі не большасць, то блізка да паловы. Паколькі эканамічная сітуацыя ў Беларусі пагаршаецца, то можна чакаць росту міграцыі з краіны…»

На першы погляд занятак такі можа падацца безсэнсоўным — ну казкі і казкі, або песні. Для чаго іх збіраць? Але насамрэч тут ёсць важны момант — акурат усе гэтыя рэчы і фармуюць нацыю, а не пафасныя гімны, хваласпевы ці пракламацыі.

У нашай беларускай старажытнасці былі «Хроніка Быхаўца», «Баркулабаўская хроніка», «Магілёўская хроніка Сурты і Трубніцкага». А ў першай палове ХХ стагоддзя з’явіліся іншыя. Да прыкладу — «Хроніка Аляхновіча»…

На гэты раз святыня прабудзе ў Віцебску да 15 сакавіка, пакланіцца ёй можна ў Свята-Успенскім саборы.

«…Узровень рэпрэсій беспрэцэдэнтна высокі. Сярод палітычных зняволеных цяпер не менш за 108 дзеячаў культуры, і іх колькасць пастаянна расце, як і несправядлівых прысудаў. Дзясяткі, сотні нашых калег і сяброў прайшлі праз затрыманні і арышты, допыты, ператрусы і штрафы, калоніі і турмы…»

«…З тых, хто вырашыў вярнуцца, калі не памыляюся, ужо каля паўсотні чалавек былі затрыманы і асуджаны. Здавалася б, навошта ж вы едзеце? Туга па радзіме даймае. Настальгія – гэта наша нацыянальная хвароба. Родная зямля так проста беларуса не адпускае. Я гэта добра разумею, бо шмат гадоў пражыў у Расіі, у Кузбасе. І мяне ўвесь час цягнула ў Беларусь – проста неадольна!..»

Услед за зменай этыкетажу пад карцінамі Рэпіна, Куінджы і Айвазоўскага (у Метраполітан-музеі іх безапеляцыйна назвалі ўкраінцамі), прага культурнай рэвізіі дакацілася і да нашых пенатаў. Што трэба зрабіць, каб у свеце пачалі лічыць беларусамі Шагала, Суціна і Бакста? Ці варта …

Аповесць «У капцюрох ГПУ» — гэта квінтэсэнцыя таго, з чым сутыкнулася беларуская эміграцыя ў тыя самыя гады. Зведаўшы расчараванне ад жыцця ў выгнанні, многія вырашылі вярнуцца дамоў і калі не прыняць бальшавізм, то прынамсі пагадзіцца з ім. Так зрабілі Вацлаў Ластоўскі, Уладзімір Жылка, Аляксандр Цвікевіч ды многія іншыя. Гэтак паступіў і Францішак Аляхновіч. А ўжо ў самым пачатку 1927 года адбыўся і арышт Францішка Аляхновіча, якога абвінавацілі ў шпіянажы.