
8-ы кінафестываль «Паўночнае ззянне» прайшоў пад слоганам «ЯК ДОМА» з 20 па 30 лістапада ў гібрыдным фармаце: бясплатна online, па квітках — offline ў Вільні і Таліне. Сёлета на кінафэсце паказалі 29 фільмаў, правялі 11 online- і offline-івэнтаў, прафесіяналы са сферы кіно абралі пераможцу Беларускага конкурсу «Паўночнага ззяння», ім сёлета прызнаны фільм «Мара» Сашы Кулак. А каб глядзець кіно «Ззяння», зарэгістраваліся 2094 чалавекі — насельніцтва невялікага беларускага горада.
29 фільмаў
За час кінафестывалю можна было паглядзець 29 фільмаў, сярод якіх 15 са Скандынавіі і Балтыі, 3 фільмы спецыяльнай праграмы «Ukraine mon amour», зробленыя ў супрацоўніцтве паміж Украінай і Нардычнымі і Балтыйскімі краінамі, а таксама 11 беларускіх незалежных фільмаў конкурснай праграмы. Кіно было разнастайным: баёпік, жыццесцвярджальная драма, палітычны трылер, дакументальныя фільмы, драмедзі, анімацыя, гібрыд, разважанні, спартовая драма, кінакомікс.
11 online- і offline- івэнтаў
11 online- і offline-мерапрыемстваў прайшлі ў рамках традыцыйнай Індустрыйнай платформы «Паўночнага ззяння», якая ўключае ў сябе online-размовы, Q&A з рэжысёрамі, панэльныя дыскусіі.
Напрыклад, у Таліне адбылася беларуска-эстонская дыскусія на тэму, як стварыць кінасупольнасць у выгнанні. Абмяркоўвалі беларускі, эстонскі і міжнародны досвед беларускія рэжысёры Андрэй Куціла і Саша Кулак, рэжысёрка і заснавальніца «Паўночнага ззяння» Воля Чайкоўская, прадстаўніца Пераходнага Кабінета Аліна Коўшык, эстонская рэжысёрка Марыяна Каат і рэпарцёр Screen International Бэн Далтан.
2094 чалавекі зарэгістраваліся
Фестываль кіно Паўночных і Балтыйскіх краін «Паўночнае ззянне» ўпершыню паказваў усю праграму online бясплатна. Для прагляду фільмаў трэба было толькі зарэгістравацца на сайце. У выніку, 2094 чалавекі зарэгістраваліся сёлета на платформе, каб глядзець фільмы кінафестывалю.
8703 прагляды
8703 прагляды фільмаў і івэнтаў «Ззяння» зафіксавалі сёлета. Аднак па досведзе правядзення кінафестывалю online ў мінулыя гады арганізатары адзначаюць, што зафіксаваць дакладную лічбу немагчыма, бо многія глядзяць фестывальныя фільмы дома з сябрамі ці з сям’ёй. Таму выніковую лічбу праглядаў можна павялічваць у некалькі разоў. Апроч гэтага, агульная колькасць прагледжаных гадзін на платформе разам з івэнтамі складае 3403 гадзіны, што раўняецца 141 дню.

Поўныя залы offline
Сёлета «Паўночнае ззянне» вярнулася часткова offline пасля вымушанага перапынку праз пандэмію і рэпрэсіі. Паказы фільмаў беларускіх рэжысёраў («Калі кветкі не маўчаць», «Мара») і спецыяльная панэльная дыскусія «Як дома» прайшлі ў Таліне дзякуючы калабарацыі «Паўночнага Ззяння» з Талінскім кінафестывалем «Цёмныя ночы». У Вільні адбыліся паказы фільмаў «Край свету», «Shirey Mara» і «Мара» пры падтрымцы кінацэнтра Skalvija. Дзякуючы гэтаму фільмы пра Беларусь маглі ўбачыць не толькі беларусы, але і замежнікі. У выніку, на паказах фестывальных стужак усе месцы былі занятыя.
Пераможца Беларускага конкурсу «Паўночнага ззяння»
На працягу кінафестывалю фільмы беларускай праграмы аглядала міжнароднае журы, у складзе якога былі рэжысёр і сцэнарыст Сакарыс Стора (Фарэрскія астравы), прадзюсарка Наталля Лібэт (Украіна), акторка, пісьменніца і рэжысёрка Памела Тола (Фінляндыя). Яны выбралі пераможцу Беларускага конкурсу «Паўночнага ззяння», ім сёлета прызнаны фільм «Мара» Сашы Кулак.
«Гэта ўнікальны і прыгожы фільм, у якім дакументальны аповед спалучаецца з фантазіяй, каб даследаваць вельмі актуальную і важную тэму. Гэта не толькі агучванне несправядлівасці, але і прастора для ўяўлення», — каментуюць свой выбар міжнароднае журы.
Журы таксама адзначыла два беларускія кінатворы:
«Калі кветкі не маўчаць» Андрэя Куцілы: «Непрыхарошаны і адкрыты аповед надае падзеям, людзям і асобам, якія ў ім адлюстраваныя, значную прысутнасць — дзякуючы гуку і чорна-белай вобразнасці, ствараючы фільм адначасова кінематаграфічным і чалавечным».
«Shirey Mara» Наты Карнеевай: «Мы заклікаем рэжысёрку такой асаблівай і кранальнай анімацыі працягваць вывучаць гэтае мастацкае асяроддзе, адначасова культывуючы і песцячы свой незвычайны стыль».

Топ-5 краін свету, з якіх беларусы далучыліся да фестывалю
З мінулага года кінафестываль «Паўночнае ззянне» дае магчымасць глядзець фільмы кінафэсту беларусам не толькі ў Беларусі, але і тым, хто цяпер жыве за мяжой. Сёлета беларусы глядзелі фестывальныя стужкі «Ззяння» на тэрыторыі Беларусі, а таксама больш за ўсё ў наступных краінах: Польшча, Літва, Грузія, Германія.
Самы папулярны фільм
Па колькасці праглядаў на платформе кінафэсту самым папулярным фільмам стаў «У адзіночку». Яго глядзелі 376 разоў. Гэта стужка Беларускага Свабоднага тэатра (Мікалай Халезін, Наталля Каляда, Эндру Сміт), у якой галоўным героем стаў Андрый Хлывнюк, саліст хіп-хоп- і рок-гурта «Бумбокс». У фільме ён намацвае шлях, як выказваць сваю палітычную пазіцыю ўласнай аўдыторыі, паралельна наведвае спектаклі Беларускага Свабоднага тэатра ды разважае пра Беларусь і пра магчымасць пратэснай творчасці.
Фільм-пераможца глядацкіх сімпатый
У афіцыйным канале Telegram «Паўночнага ззяння» правялі апытанку, каб высветліць, які фільм больш за ўсё спадабаўся гледачам і глядачкам кінафестывалю. Пераможцам сімпатый гледачоў стаў нарвежскі кінакомікс-драмедзі «Дзіцёнак-ніндзя». Пасля паказу фільма таксама прайшла чуллівая размова з рэжысёркай Інгвіль Свэ Фліке, выканаўцай галоўнай ролі, акторкай Крысцін Куят Торп і з нарвежскім акторам і мастацкім кіраўніком талінскага тэатра Vaba Lava Харальдам Томпсанам Розэнстромам. Гэтая размова і запісы некаторых івэнтаў захавалі ў свабодным доступе на YouTube-канале для тых, хто падчас кінафестывалю не паспеў паглядзець івэнты ў online.
Арганізатары «Паўночнага ззяння» запэўніваюць, што нягледзячы на заканчэнне кінафэсту гледачам не варта разыходзіцца, бо ў планах шмат актыўнасцяў на працягу года.
«Радыя назіраць за тым, як нягледзячы на ўсе складанасці і такі няпросты статус фестывалю сёлета наша аўдыторыя з намі і яна павялічваецца. Прыемна, што мы атрымалі такія станоўчыя водгукі і вялікі інтарэс да Беларускага конкурсу „Паўночнага ззяння“. Усё гэта акурат тое, што нас натхняе рухацца наперад і не спыняцца. Мы будзем працягваць заставацца фестывалем з нардычным і балтыйскім вайбам, але і з вельмі вялікім беларускім кампанентам, — адзначае заснавальніца і дырэктарка „Паўночнага ззяння“ Воля Чайкоўская. — Нашы гледачы падтрымліваюць нас восем гадоў, а сёлета адгукнуліся і данацяць. Мы вельмі ўдзячныя за гэта, калі ласка, працягвайце данаціць. Мы не спыніліся, не сышлі ў спячку, мы троху замарудзіліся для таго, каб пераасэнсаваць гэты год і выпрацаваць планы для працы далей, але ваша падтрымка нам усё яшчэ вельмі моцна патрэбная і гэта тое, дзякуючы чаму ў тым ліку мы зможам працягваць рабіць тую справу, якую робім. Ззя!»